Her şey dijitalleşiyor reklamda kreatif de artık dijitalleşti. Reklamcılığın ilk yıllarında reklamcılar bugünden daha fazla sağ beyine sahiptiler. Çünkü renk, cümbüşün simgesi sağ beyin kendini ekonomi, matematik, mantık ve olasılığın üzerinde konumlandırıyordu. Yani iktisatın çarkları dönmeli ve reklam da bu çarka renk ve fikir katmalıydı. Nitekim de öyle oluyordu. Bugünden daha yaratıcı işlerin çıktığı da aşikar. İnanmayan internet alemini biraz kurcalayıp bulabilir.
DİJİTAL İLE DİJİTAL DÖNÜŞÜM ARASINDA NE FARK VAR?
Şimdi birçok platformda herkes dijitali konuşuyor ancak genelde şirketlerdeki dijital dönüşümü nasıl yapacağını konuşmuyor. İşte bu yazıda reklamın nasıl dijital dönüşüm yapması gerektiğine bir girizgah yapmak istiyorum. Şöyle ki, eskiden sağ beyine dayalı reklam üreten emekçi arkadaşlar bugünlerde algoritmaları, metaverse’i, NFT’yi, server sistemlerinin nasıl çalıştığını öğreniyorlar. Böylece yeni projeleri müşterilerine önerirken dijitalin nimetlerinden nasıl faydalanacaklarını anlatıyorlar. Ancak burada şöyle bir fark var bu öğrenim süresinde dijitali içselleştirip ajans çalışanlarına da aktarmaları gerekiyor. Birçok yaratıcı yönetmen, sanat yönetmeni, tasarımcısı, sosyal medyacısı, dijital alemde neler olduğu hakkında bir haber durumda. Halbuki dijital mecralara iş üretilecekken Photoshop’ta piksel ölçüsünce yapılan işlerin dijital medya okur yazarlığından geçtiğinden haberleri olmalı. Bunun yarattığı zarardan birçok markanın, ajansın haberi yok. Çünkü dijitalde insanların ne kadar süreyle kaldıkları, nerelere dikkat ettikleri, insanların dikkatini nasıl çekileceği, dijitaldeki insanların psikolojileri, yeni çıkan dijital trendlerin neler olduğu ile ilgili birçok sektör çalışanı kopuk yaşıyor. Bunu nereden biliyorum birçok mülakata giriyoruz birçok insanla çalışma imkanı buluyoruz da oradan. Demek ki artık reklamcı arkadaşlar algoritmaları bilirken bunu niye bilmeleri gerektiğini, bir jpg veya video üretirken bunu insanlar ne için bakıyoru öğrenmeleri gerekiyor ki en azından ajanslardaki bu dijital dönüşüm yaşanmış olsun.
HADİ BİR DE KREATİFİN DİJİTALLEŞMESİNE BAKALIM
Yine eski dönemlerde büyük bütçeli reklam filmleri yapılırdı. Bu reklam filmleri büyük bütçelerle medya planıyla tüketicilerle buluşturulurdu. Daha sonra ölçüm şirketleri sayesinde ne kadar ne zaman gösterim yapılmış raporlanırdı. İşte tam da bu yıkıldı. Çünkü büyük markalar dahil, dijitalde insanlara ürettikleri ürünü ve hizmeti parçalı şekilde ve birçok teknikle gösterme imkanı yakalamaya başladılar. Hoş bu kreatif reklam filmleri yerine, dijital platformlarda insanların anlayacağı videolara evrilmeyi getirdi. Bundan en kötü etkilenen de yaratıcılığın sekteye uğraması diyebilirim. Gerçekten nasıl ki eski 45’liklerin tadında şarkılar çıkmıyor ve yeni sanatçıların birçoğu o günkü arenjeleri kırpıp kırpıp şarkılar yapıyorsa bugün de eski reklamların tadını bulamıyoruz. Demek ki dijitalin etkilerinden birisi de etkileşimi hızlandırdığı için durup düşünmeyi ve yaratıcılığa da su katmamıza sebep. İşte tam da bu noktada dijital kreatif devreye giriyor. Yani siz kreatif fikrinizi artık büyük bütçeli reklam filmlerine değil uzun soluklu dijital pazarlama stratejileri yazıp reklamı nasıl, kime, ne kadar süreyle gösterip bunu etkileşime geçireceğini hesaplayacak mantığı çalıştırmalısınız. İşte algoritmik reklam ajansı kafası da burada devreye giriyor. Yani bu üretilecek reklam filminde nelerin olacığı www.wordhero.co gibi, www.semrush.com gibi sitelere bakılarak (Google Trende söylemiyorum bile) dijital kreatif reklam ürünleri hazırlanmalı.
SONUÇ
Bugün kimselerin vakti yok ince şeyleri anlamaya demiş ya şair. Evet hedef kitle artık dikkatini ne yazık ki çok düşüneceği işlere değil de daha düz ve konsept işlere doğru hareket ediyor. Soru şu: “Bu ürünü nerden bulurum?” yapay zeka diyor ki: “Falanca kişi bu ürünü arattırıyor, ben ona ürünü göstermeliyim. Sonra satış olur içim rahat eder” işte bütün mesele buraya evrilmiş durumda.
Kaliteli kreatif reklam ürünlerinin yerini daha dijital kültüre yönelik reklam modelleri kapmaya başladı bile. Bunu görmek için en sonki Cannes Lion‘daki kazananların listesine bakmanızı tavsiye ederim. (Aşağıda dijital genişlemeyle ilgili minik bir bilgiledirme var) Bugün birçok prodüksiyon firması da youtube’a işler yapmanın peşine düşmüş durumda. Çünkü zamanın ruhu bunu insanlara dikte ediyor.
Kısacası; dijitalde kreatif hareket, işinize bereket…
BİLGİNOT: Cannes Lion’da geçmiş dönemlerde Siber ve Mobil kategorilerinde yer alan Craft ya da uygulamada mükemmellik alt kategorileri bu sene ilk olarak “Digital Craft” ismiyle yeni bir kategoride ele alındı. Ağırlıklı olarak kullanıcı deneyimini maksimum seviyeye çıkarmaya yönelik kreatif çalışmaların yer alacağı bu kategoride başvurular uzmanlardan oluşan bir jüri tarafından değerlendirildi. Zenginleştirilmiş & sanal gerçeklik uygulamaları, 3 boyutlu modellemeler, teknoloji kullanımı, data, içeriğin dijital ortama uyarlanması gibi başvuruların yer alan bu kategori iletişim, pazarlama ve reklam sektörünün geleceğine ışık tutacak.