Metaverse şu günlerde oldukça konuşulur oldu. Sanıyorum insanlık pandemi sürecinde dijitali çok sevdi. Daha fazla kullanayım dedi. Bir de Z kuşağı büyüyor. Yaşadığımız hayat 1976 kuşak olarak bize oyun oynamayı unutturmuştu. Biz atariler, Street Fighterlar ile internet kafeler açılmadan tanışmıştık. Nerde mi? Konsollu oyun dükkanlarında. Oyunlar 2D idi ancak o günlere göre bizim çok ilerimizdeydi. Eve gitmeyi unutur o dünyanın içine jeton atarak girmek isterdik. Z kuşağı ise oyunla içli dışlı olmayı hiç bırakmadı bırakmayı da düşünmüyor.

İNTERNET ELEKTRİKLİ SÜPÜRGE GİBİ

Çok seneler önce interneti elektrikli süpürgeye benzetmiştim. İçine tüm sektörleri çekmeye başlamıştı. Önce müzik sektörünü, sonra ticareti, devletleri, sosyal hayatı ve en son metaverse ile insanı da içine doğru çekmeye devam ediyor. Zaten pandemi etkisi ile birbirinden uzaklaşan insanlar bugün artık ZOOM toplantılarına veya videodan telefonlaşmalarla idare etmeye başladılar. Aslında METAVERSE birden bire hayatımıza girmedi. PUBG, E-Ticaret, 3D animasyonlar, sanal gözlükler bu ekosistemi yavaş yavaş ördüler. Birçoğumuz böylece 3D gözlükleri deneyimledik. Şimdi sadece internet olan her yerden eskiden Google, facebook’a giriyorduk şimdi de metaverse’deki herhangi bir LAND’de dolaşmaya adım atmış olacağız. Hem baş döndürücü, hem ürkütücü, hem heyecanlı, hem de bir kara delik.

NE İŞE YARAR METAVERSE? NELER OLUYOR? (METAVERSE GİTTİM GELİCEM HANIM)

Aslında yaşadığımız hayatın sanalı diyebiliriz. Şöyle ki eskiden telsizle insanlar arkadaş ararken sonra MIRC, ICQ, Messenger, Facebook, WhatsApp derken bu artık yetmeyecek ve birçok insanla bulaşma mekanı olan bir evrende konuşmaya başlayacağız. Bunu iyi anlatan bir NETFLIX filmi var. Ready Player One aslında bir 20-30 sene sonrayı çok güzel bir şekilde anlatıyor. Hoş her şey birebir tutmayabilir ancak olması da muhtemel. Aşağıdaki maddelerde metaverse’de neler olacak? sorusuna cevap olabilir.

• Artık arkadaşlarınızla VR gözlükler sayesinde bir konsere gidebilirsiniz. İlla arkadaşınız olması da gerekmiyor dünyada herhangi birileriyle veya sözleştiğiniz insanlarla görüşme yapabilirsiniz.
• Alışveriş yapabilirsiniz. Bu Trendyol’dan sipariş vermek gibi bir şey değil. O dünyada giymek için üst baş, ayakkabı almaktan bahsediyorum. Yani gerçek dünyada giymek içim değil o dünyadaki avatarlarımızı giydireceğimiz tekstilden bahsediyorum.
• Bir ofis açabilirsiniz. Bu ofiste yine kendi ürünlerinizi tanıtıp pazarlama yapıp, müşterilerinizle görüşebilirsiniz.
• Çok iyi renderlanmış bir Paris’i gezebilirsiniz. Şanzelize köprüsü üstünde hiç tanıdamığınız birisine selam diyebilirsiniz.
• E-Sport karşılaşmalırına atılabilirsiniz. Koşu yarışlarına, bisiklet yarışlarına katılabilirsiniz. Madalya dahi alabilirsiniz 🙂
• Gecenin bir vakti konuşacak insanlar bulamazken diğer tarafta gündüzü yaşayan insanlarla görüşebilirsiniz. Yani 24 saat hiçbirimize yetmeyebilir.
• Uçağa binmeden istediğiniz yere gidebilirsiniz.
• Bir araba satınalabilirsiniz. Tura çıkabilirsiniz. Yani aklınıza gelen her şeyi yapabilirsiniz.

Yukarıda yazdıklarımın olması muhtemel şeyler. Çünkü artık hem internet altyapısı olan 5G hem server sistemleri, hem de yazılım dilleri bunu geliştirmek için çok müsait. Hatta ve hatta kompakt yazılımlar kendisini oldukça geliştirmiş durumda. ADOBE’den tutun, 3DEXPRERIENCE’ine kadar, AutoCad’inden, Sketch’ine kadar. MAYA, D3Render vb.’lerini hiç saymıyorum. Yani bu insanların istek hızı doğrultusunda olacak. Hele bir de yapay zeka var ki işin içinde o zaten ayrı bir muamma. Yani biz mi dijitali, dijital mı bizi yönetecek bilemiyorum. Çünkü insanlardan alınan verilerle nelerden hoşlandığına göre reklam ve gösterimler yapılacak.

METAVERSE, YAPAY ZEKA VE REKLAMLAAAAR 🙂

Evet yukarıda bahsettiklerimi kısaca anlatmaya çalışarak reklam dünyasında neler olacağa ancak gelebildim. Yani cidden yeni kelimesini daha sık duyacağımız bir döneme giriyoruz. Hatta şöyle söyleyeyim, Sosyal Medya piksel ölçülerinin yerini dolaşacağımız METAVERSE LAND’lerdeki en fazla görüntülenen reklam panolarının ölçülerini ezberler hale geleceğiz. Çünkü reklam insanların en fazla uğradığı ve baktığı yeri mesken tutar. Biz de oralara özellikle videolu reklamlar hazırlayacağız. Hem de 3D 🙂

Yani markalar bize hangi meta evreninde dükkan açmışlarsa ona göre brief verecekler. Şu bölgedeki yere nasıl bir kampanya yapabiliriz? İnsanlar bizi daha çok nasıl tercih ederler. Yani dijital alemlere akıcaz ve oralardaki insan psikolojilerini çözüp reklamlar üreteceğiz.

Dijital pazarlama sadece Google ve Facebook ekseninden çıkarak birçok mecrayı içinde barındırmaya başlayacak. Her metaverse evreninin de kendine göre reklam fiyatlandırmaları olacak ve oradaki ödemeleri sanırım dijital paralarla yapacağız. Böylece mürekkepli reklam mecraları da tarihe gömülmeye başlayacak. (gazete, dergi)

BİR DE OYUNDA REKLAM VAR Kİ TADINDAN YENMEZ

Z kuşağı iş ve yaşam dengesinde oyun oynamayı bizler gibi bırakacağa benzemiyor. Çünkü alt donanımlarında dijital zaten var olarak geliyorlar. Bir yazılıma adapte olma süreçleri X ve Y kuşağından çok daha hızlı olabiliyor. Bununla birlikte zaten oyun geliştiricileri de Z kuşağı olacağı için METAVERSE veya bir sinema filminin içinde oyunlarla karşılaşmamız an meselesi diyebilirim. Çünkü yapay zekalı sinema filmlerinde çoktan seçmeli sorularla size oyun oynamaya itecek faktörlerle karşılaşacaksınız. Hatta dilediğiniz sinema aktörü veya aktristi ile sinema filmi içinde oturup bir şeyler yiyip içip daha sonra maceralara atılabileceksiniz. Ya da oyun oynayabileceksiniz. Çünkü eminim NETFLIX 2.0 çok başka gelecek. İnteraktif dizi ve sinemaların üretilmesine ramak kalmış durumda. (Black Mirror vs.) Çünkü renderları da senaryoları da yapay zeka insanın kendi dünyasına göre yazıp üretebilecek. İşte o zamanlarda reklam da bu mecraların içerisinde en fazla zaman geçirilen yerlerde yerini alacak. Hoş ben reklam için daha yapay zekanın çok zamanı olduğunu düşünenlerdenim. Çünkü insanın dikkatini çekecek şeyi yine insanın hissedip bulacağını düşünüyorum. Yani biz reklamcılar olarak bayağı direneceğiz yapay zekaya. Yapay zeka ile ilgili de UPGRADE filmini öneriyorum 🙂 korkunç ancak bunların olmasına çok az zamanlar kaldı diyebilirim. Sürücüsüz bir arabayı 10 yıl sonunda almamız için herhangi bir engel yok. O arabanın crack’lenmemesi için de bir sebep yok. Çünkü her yerde hardware donanımlar ve çoklu ekranlar bizi karşılayacak.

KISSADAN HİSSE

Yapay zeka, metaverse, dün ve bugünü kısa bir yazıya sığdırmaya çalışsam da yukarıda bahsettiğim konuların her birisi için ayrı ayrı yazıların yazılması gerektiğini düşünüyorum. Yani kısacası insan bilinci ve gözleri nereye giderse reklam da orada yer alacağı aşikar olacaktır.

Dün olduğu gibi, yarın da yaratıcılığın hiçbir zaman tadı bozulmaz.
Sadece yer değiştirir. Şimdilik goggle, Facebook, yarın metaverse farketmez.

Her ne kadar 20 yıl sonra insanların dijitali bırakıp dağlara bayırlara doğru kaçacaklar gibi bir inancım var olsa da, şimdilik Metaverse’de veya herhangi bir yerde görüşmek üzere diyerek gidiyorum 🙂