Reklam yıllardır gelişimini sürdürmeye devam ediyor. Reklamcılıkta, bugün tüm sektörlerin etkilendiği gibi dijital ekosistemden etkileniyor. Mesela daha fazla pazarlamaya ve satışa yanaşmış durumda diyebiliriz. Öyle ki pazarlama birimleri yüzlerini, pazarlama ve satışa daha yakın olan reklam ajanslarına çevirmeye başladılar bile.
REKLAM NEYDİ?
Reklam emekti, sevgiydi. Markaları anlamaktı. Onların anlatmak istediklerini tüketicilere aktaran konvansiyonel ulaşım aracıydı. Yani tüketicilerin kafalarında duygular oluşturup satın alma refleksleri sağlatacak dikkat çekme ürünüydü. Bugün de sıkça belirtildiği gibi dijitalin gelişmesiyle birlikte tek taraflı olan tüketiciye bildirimlerin artık geri bildirimleri olmaya başladı. Haliyle artık reklam ajansları da müşterilerine rapor verir hale gelmek zorunda kaldılar. Bunu anlamayıp sadece reklam üreten ajanslar ise klasik reklam ajansı olarak hayatlarına devam etme çabası içerisindeler.
HEY ! NELER OLUYOR?
Neler olmuyor ki, artık reklam ve pazarlama iletişimcileri tüketicilere şah damarlarından daha yakın haldeler. Çünkü, satın almaya kadar giden yolları takip edebilen birçok teknolojik izlerini tüketiciler kendi elleriyle bırakıyorlar. Like, check in, yorum, blog, fotoğraf vb. artık tüketicilerin kendilerini ifade etme biçimleri olarak rahatlıkla takip edilebiliyor. Hatta ve hatta, “şu program size veriler alıp vermek istiyor” diye uyarılara evet dediklerinde attıkları tüm adımlar takip edilebiliyor.
VERİLER ARTIK HER YERDE
Veriler o kadar güzel şeyleri reklamcılara ve pazarlamacılara hediye ediyor ki: Mesela google’da şu bilgi herkese açık; bir mekanda insanların ortalama olarak ne kadar durduğunun bilgisi veriliyor, check in yapsın, yapmasın. Bu da tüketicilere, bu mekanda vakit geçirilir mi geçirilmez mi bilgisini veriyor.
REKLAM YAPARKEN RASTGELE BAM BAM BAM!
Hala var mı bilemem ancak, reklam hazırlanırken bu reklamın rastgele yapıldığı dönemler vardı. Yani tüm bu bahsettiğim veriler sadece tahmini veya o reklamı üreten kreatif kişiler tarafından oluşturulup tüketicilere sunuluyordu. Bu noktada ben her ne kadar Steve Jobs mantığında düşünsem de (“İstatistiklerin canı cehenneme.” Bkz. Steve Jobs). Şimdi kendisinin bıraktığı teknolojinin mirasyedileri olarak verilere dayalı reklam ve pazarlama ürünleri meydana getirilebilir diye düşünüyorum. Haliyle önden yapılabilecek birçok araştırmanın ışığında reklam üretmek artık daha bilinçli. Çünkü nasıl ki devletler bile e-devlet halini aldıysa, reklamda artık dijital hale dönüştü. Dijital verileri gözardı eden bir reklam düşünürünün bile bile BAM BAM BAM reklam üretmesinin bir anlamı yok diye düşünüyorum.
Bu anlamda önümüzdeki dönemde ajanslarda strateji bölümünde, kreatif araştırma yapan insanların daha bir önem kazanacağı aşikar.
ÖRNEK
Bugünlerde bir reklam filmi hazırlıyoruz. Bunu yaparken reklam yazarımıza al sana brief hadi bize reklam üretten ziyade, artık tüketicilerin duygu durumlarını, o bölgede arattırılan ilgili kelimeleri, duygu durumlarını, demografik yapılarını, en fazla nerelerde takıldıklarını, hangi hashtagleri kullandıklarını da araştırıp kendisine verebiliyoruz. Böylelikle sunum sırasında iş partneri de kime niçin bu fikir ve kelimeleri seçtiğimizi görmüş oluyor.
Küresel pazarlama şirketi Epsilon, Haziran ayında bir tüketici tatil alışverişi araştırması gerçekleştiriyor ve pazarlamacıların alışveriş yapanların davranışlarından yararlanabileceklerini ortaya çıkarıyor. ”Jean-Yves Sabot: Tatil pazarlama stratejisi ve tanıtım çabaları söz konusu olduğunda, pazarlamacılar bütünsel düşünmeyi, dış harcama modellerini takip etmeyi, yıl boyunca çabalarını en üst düzeye çıkarmayı ve dolarlarını yine de alışveriş yapan insanlara göre harcamaları gerekiyor” diyor.
Çalışmaların detaylarını en aşağıda infografik olarak görebilirsiniz.
Yine otomobil markalarına yönelik çalışmalar yapan eXelate şirketinin yaptığı çalışmayı burayı tıklayarak inceleyebilirsiniz.
Siz de, sizi size en iyi şekilde anlatabilen bir reklam gördüğünüzde “Aaa tam da aklımdan geçen reklamı yapmışlar” dediğinizi duyar gibi olacağımızı aklınızdan çıkarmayın.
Çünkü dijitalin kulağı var 😉
______________________________________________________
Kaynak: https://www.adweek.com/brand-marketing/infographic-holiday-preview-what-shoppers-want-and-where-they-want-buy-it-167163/